Quán triệt chủ trương về đổi mới sách giáo khoa giáo dục phổ thông, Ủy ban nhân dân tỉnh thành lập Ban Chỉ đạo thực hiện Đề án đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông; thành lập Ban Biên soạn và Hội đồng thẩm định tài liệu giáo dục địa phương; ban hành Đề án quy hoạch mạng lưới trường lớp học từ mầm non đến phổ thông đến năm 2020 tầm nhìn đến năm 2030; Kế hoạch thực hiện Đề án bảo đảm cơ sở vật chất cho chương trình giáo dục mầm non và giáo dục phổ thông giai đoạn 2017 - 2025… để chỉ đạo các cấp, các ngành triển khai thực hiện đạt hiệu quả chương trình giáo dục phổ thông mới.

Sở Giáo dục và Đào tạo chỉ đạo phổ biến, thông tin rộng rãi trong toàn ngành; hướng dẫn các cơ sở giáo dục tổ chức nghiên cứu, thảo luận nội dung chương trình giáo dục phổ thông năm 2018; chuẩn bị các điều kiện để áp dụng chương trình, sách giáo khoa mới; xây dựng kế hoạch triển khai chương trình giáo dục phổ thông cấp tiểu học; hướng dẫn chuẩn bị tốt công tác tổ chức dạy học đối với lớp 1 năm học 2020 - 2021; hướng dẫn thực hiện nội dung hoạt động trải nghiệm cấp tiểu học trong chương trình giáo dục phổ thông 2018 từ năm học 2020 - 2021; phân công giáo viên dự kiến dạy lớp 1 năm học 2020 - 2021 và tuyển chọn đội ngũ cán bộ
quản lý, tổ trưởng và giáo viên tham gia đầy đủ các đợt tập huấn về chương trình tổng thể, chương trình môn học do Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức.

Tập huấn sách giáo khoa lớp 1

Việc triển khai lựa chọn sách giáo khoa giáo dục lớp 1 năm học 2020 - 2021 được thực hiện theo đúng quy định (Thông tư số 01/2020/TT-BGDĐT, ngày 30/01/2020 của Bộ Giáo dục và Đào tạo). Theo đó, Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành quy định tiêu chí lựa chọn sách giáo khoa lớp 1 năm học 2020 - 2021; các cơ sở giáo dục thành lập hội đồng, tổ chuyên môn, tổ chức nghiên cứu, thảo luận và đánh giá sách giáo khoa và bỏ phiếu kín để lựa chọn. Kết quả, có 169 cơ sở giáo dục dạy tiểu học (164 trường tiểu học, 4 trường cấp 1 - 2 và 01 trường thực hành sư phạm) lựa chọn 05 bộ sách giáo khoa (04 bộ sách của Nhà xuất bản Giáo dục và 01 bộ sách của Nhà xuất bản Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh). Sở Giáo dục và Đào tạo ban hành Kế hoạch số 95 về tổ chức biên soạn, thẩm định nội dung giáo dục của địa phương trong Chương trình giáo dục phổ thông 2018 và tổ chức thực hiện từ năm học 2020-2021. Hiện nay, Sở đang tổ chức lấy ý kiến rộng rãi về Chương trình, nội dung giáo dục địa phương cấp tiểu học.

Bản thảo tài liệu giáo dục địa phương

Song song đó, Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh quan tâm chỉ đạo chuẩn bị đầy đủ, tốt nhất các điều kiện, phù hợp khả năng về tài chính, nguồn lực của tỉnh để thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông năm học 2020 - 2021 đối với lớp 1; chỉ đạo rà soát, sắp xếp quy mô trường, lớp, xóa điểm lẻ có số lượng học sinh ít, tinh gọn bộ máy (mỗi xã, phường, thị trấn không quá 02 trường tiểu học) tạo điều kiện tốt trong công tác quản lý, có điều kiện để tập trung đầu tư về cơ sở vật chất, sử dụng trang thiết bị dạy học hiệu quả hơn. Đến tháng 6/2020, toàn tỉnh có 164 trường tiểu học, 2.989 phòng học (2.967 phòng học kiên cố), 3.195 lớp, tỉ lệ phòng học/lớp là 0,93, tuy chưa đạt tỷ lệ theo Điều lệ trường tiểu học (theo quy định là 1), nhưng vẫn có thể bố trí, sắp xếp ưu tiên 01 phòng học/lớp đối với lớp 1 từ năm học 2020-2021 để thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông mới. Đối với thiết bị dạy học tối thiểu lớp 1, tỉnh rà soát, trang bị bổ sung. Về đội ngũ giáo viên cấp tiểu học, tỉnh có 347 cán bộ quản lý giáo dục và 4.815 giáo viên, tỉ lệ giáo viên/lớp là 1,5. Nhìn chung, đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên bảo đảm về chất lượng, đáp ứng được yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông trong giai đoạn hiện nay.

Đầu năm học 2020- 2021 dự kiến có 679 lớp 1, tổng số giáo viên giảng dạy 1.455, trong đó bao gồm giáo viên cơ bản và giáo viên dạy các môn chuyên như: Âm nhạc, Mỹ thuật, Giáo dục thể chất và tiếng Anh, tiếng dân tộc Khmer tự chọn. Với tỉ lệ 1,5 giáo viên/lớp cơ bản đáp ứng được điều kiện để tổ chức dạy học 02 buổi/ngày. Để chuẩn bị cho việc giảng dạy theo chương trình mới, Sở Giáo dục và Đào tạo cử 202 giáo viên tiểu học, 44 tổ trưởng và 30 cán bộ quản lý cốt cán tham dự đầy đủ, tiếp thu nghiêm túc các đợt tập huấn, bồi dưỡng do Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức theo lộ trình thực hiện chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông mới. Đây là lực lượng nòng cốt để triển khai lại tại địa phương, cơ bản tỉnh đã hoàn tất việc tập huấn trực tiếp và tiếp tục bồi dưỡng theo hình thức trực tuyến.

Tuy kết cấu hạ tầng giáo dục cơ bản đáp ứng cho năm học 2020 - 2021 để thực hiện chương trình mới (lớp 1), nhưng chưa đáp ứng cho cả lộ trình. Bên cạnh đó, thực trạng thừa, thiếu giáo viên cục bộ giữa các cấp học, giữa các vùng và không đồng bộ về cơ cấu chuyên môn để dạy đủ các môn học và hoạt động giáo dục theo chương trình giáo dục phổ thông mới (môn Tin học hiện có 107 giáo viên/164 trường và môn Tiếng Anh là 254 giáo viên tiếng Anh/164 trường); một số ít giáo viên chưa thật sự đổi mới phương pháp giảng dạy, chưa mạnh dạn đổi mới trong đánh giá; chưa gắn kết hoạt động giảng dạy với thực tiễn đời sống. Đó là một số khó khăn cần khắc phục trong thời gian tới để việc đổi mới chương trình sách giáo khoa ở Trà Vinh đạt mục tiêu đề ra, góp phần nâng cao chất lượng dạy và học theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 8, khóa XI về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hoá, hiện đại hoá trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế./.

Chí Thành