Theo Lênin, muốn thành lập một chính đảng cách mạng tập trung thống nhất, trước hết, phải đánh bại các quan điểm tư tưởng cơ hội. Trong tác phẩm này, Lênin đã phân tích và đánh giá cao vai trò của công tác lý luận. Theo Lênin, lý luận cách mạng có vai trò vô cùng quan trọng đối với đảng cách mạng. Ông nhắc lại lời các nhà kinh điển chủ nghĩa Mác rằng: “Nếu thực sự cần phải liên hợp thì cứ ký kết những thỏa hiệp nhằm đạt những mục tiêu thực tiễn của phong trào, nhưng chớ có buôn bán nguyên tắc, chớ có “nhân nhượng” về lý luận”.

Dẫn chứng những lời nhận xét của Ăngghen năm 1874 về tầm quan trọng của lý luận trong phong trào dân chủ - xã hội. Ăngghen khẳng định rằng, cuộc đấu tranh vĩ đại của Đảng dân chủ - không phải chỉ có hai hình thức chính trị và kinh tế mà có ba hình thức. Ăngghen đặt cuộc đấu tranh lý luận ngang với cuộc đấu tranh chính trị và kinh tế vấn đề lý luận ngày càng quan trọng đối với những người lãnh đạo. Lênin khẳng định “không có lý luận cách mạng thì cũng không thể có phong trào cách mạng”, “chỉ đảng nào có được một lý luận tiền phong hướng dẫn thì mới có khả năng làm tròn vai trò chiến sĩ tiền phong”. Theo Lênin: “Nhiệm vụ của họ là phải học tập, ngày càng nhiều hơn, tất cả các vấn đề lý luận; phải tự giải thoát, ngày càng nhiều hơn, khỏi ảnh hưởng của những câu cổ truyền của thế giới quan cũ, và không bao giờ được quên rằng chủ nghĩa xã hội, từ khi đã trở thành một khoa học, còn phải được coi là một khoa học, nghĩa là phải được nghiên cứu”.

Vận dụng các nguyên lý của Lênin trong tác phẩm “Làm gì?” cùng các nguyên lý khác của học thuyết Mác - Lênin về đảng kiểu mới của giai cấp công nhân, Đảng Cộng sản Việt Nam đã trở thành một đảng Mác - Lênin vững mạnh, một bộ phận kiên cường của phong trào cộng sản quốc tế. Từ khi thành lập đến nay, nhất là trong giai đoạn khi Đảng trở thành đảng cầm quyền, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn khẳng định và không ngừng nâng cao vai trò lãnh đạo của Đảng. Để đủ sức lãnh đạo cách mạng, Đảng Cộng sản Việt Nam đã luôn không ngừng đổi mới và chỉnh đốn Đảng, nâng cao năng lực và sức chiến đấu của Đảng, chống mọi biểu hiện của chủ nghĩa cơ hội, chủ nghĩa xét lại, phát triển và bảo vệ chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh về mọi mặt. Tác phẩm “Làm gì?” của Lênin mặc dù ra đời cách đây gần một thế kỷ nhưng những tư tưởng cơ bản về Đảng trong tác phẩm nổi tiếng nay vẫn còn ý nghĩa lý luận và thực tiễn sâu sắc đối với việc thành lập, xây dựng và củng cố các đảng Mác - Lênin chân chính.

Đối với những người cộng sản Việt Nam, việc nghiên cứu nắm vững tư tưởng của Lênin trong tác phẩm “Làm gì?” sẽ giúp củng cố những cơ sở khoa học để quán triệt sâu sắc hơn nữa những quan điểm về xây dựng Đảng của Đảng ta, từ đó vận dụng vào thực tiễn công tác; giúp người nghiên cứu có cơ sở khoa học để phê phán những quan điểm cơ hội, xét lại trên lĩnh vực xây dựng Đảng hiện nay trong nước và trong phong trào cộng sản quốc tế.

Đảng Cộng sản Việt Nam khẳng định lấy “Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh là nền tảng tư tưởng của Đảng, là kim chỉ nam hành động của cách mạng Việt Nam”. Đây là một nguyên tắc của “Dĩ bất biến, ứng vạn biến”. Ngay trong lúc này đây, ngay trong những người cộng sản ở Việt Nam, không phải không có những tư tưởng đòi xét lại Mác, đòi xem xét lại học thuyết Mác. Đọc lại “Làm gì” của Lênin, độc giả sẽ lại thấy thiên tài của ông trong dự báo tình hình, trong đấu tranh trực diện nhằm củng cố và bảo vệ chủ nghĩa Mác.

Hồng Phúc